Chiếc âu vàng là một điển hình của chủ nghĩa siêu thực trong văn học. Câu chuyện kể về chàng sinh viên Anselmus trong mối quan hệ với hai người đẹp là Veronika – con gái rượu của viện hiệu phó Paulmann và Serpentina – một con rắn xanh óng ánh vàng và là con gái của hỏa thần Lindhorst, vị thần tình yêu đã phạm tội và bị lưu đày xuống thế giới trần tục của con người.

Chuyện tình của Anselmus là câu chuyện của một tâm hồn nghệ sĩ bị giằng xé, vật vã giữa thế giới vật chất và tình thần, giữa khát vọng về một cuộc sống vao đẹp hài hòa với thiên nhiên trong trí tưởng tượng của thi ca với đời sống thường nhật tẻ nhạt, háo danh, háo lợi và đầy toan tính thấp hèn. Cuối cùng, sau biết bao thử thách cam go và đau khổ, sau những cuộc chiến ác liệt giữa ác thần  (dưới hình dạng một bà già bán táo và phù thủy) và hỏa thần (người dẫn lối cho Anselmus đến xứ sở thần tiên trong trí tưởng tượng của thi nhân), chàng sinh viên thông minh nhưng vụng về và lạc lõng trong đời thực đã đến được nơi chàng hằng mơ ước.

Chiếc âu vàng là tinh hoa của một trí tưởng tượng cực kỳ phong phú và khoáng đạt bay vút lên từ hiện thực cuộc sống và xã hội thời đại ông, là một tác phẩm tài hoa trong nghệ thuật cấu trúc, đầy sức hấp dẫn bởi sự biến hóa khôn lường giữa cái ảo và cái thực, giữa vô thức và hữu thức, giữa cái nội tại và cái ngoại tại, và cũng rất đặc biệt, bởi nó được sáng tác bằng tâm hồn của một nhạc sĩ. Hơn nữa, Chiếc âu vàng cũng như nhiều tác phẩm văn chương khác còn được sáng tác bằng con mắt tinh tường và sắc sảo của một học sĩ, một nhà đồ học và một nhà vẽ tranh biếm họa có biệt tài hài hước và châm biếm