“Súng, vi trùng và thép -  Định mệnh của các xã hội loài người” là cuốn sách đoạt giải Pulitzer năm 1997, trong đó tác giả tập trung giải thích lý do tại sao các giống dân khác nhau trên trái đất lại có những “số phận” qua lịch sử hết sức khác nhau. Jared Diamond viện dẫn những yếu tố môi trường và địa lý để giải thích tại sao các nước Tây phương trở nên thống trị thế giới. Ông bác bỏ những ý kiến cho rằng chủng tộc, văn hóa, và truyền thống có ảnh hưởng quyết định đến những khác biệt về công nghệ của những xã hội khác nhau, trên những châu lục khác nhau, trong suốt lịch sử.

Hầu hết những cuốn sách có mục đích điểm lại lịch sử thế giới đều tập trung vào lịch sử các xã hội có chữ viết ở lục địa Âu-Á và Bắc Phi. Các xã hội bản địa ở các vùng khác trên thế giới - châu Phi cận Sahara, châu Mỹ, Đông Nam Á hải đảo, châu Úc, New Guinea và các đảo Thái Bình Dương - chỉ được nhắc sơ qua, chủ yếu chỉ là những gì xảy ra với họ ở giai đoạn rất muộn trong lịch sử, sau khi người châu Âu đã khám phá ra họ và chinh phục họ. Ngay cả với lục địa Âu-Á, hầu hết số trang trong sách được dành cho lịch sử phần phía Tây của Âu-Á hơn là Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Đông Nam Á xích đạo và các xã hội Âu-Á khác. Lịch sử trước thời điểm phát sinh chữ viết vào khoảng 3.000 năm tr.CN cũng chỉ được điểm qua vắn tắt, mặc dù nó chiếm tới 99,9 phần trăm toàn bộ lịch sử năm triệu năm của loài người.