Hệ thống cơ quan giám sát Triều Nguyễn (1802 - 1885)

HỆ THỐNG CƠ QUAN GIÁM SÁT TRIỀU NGUYỄN (1802–1885)
Một khảo cứu công phu về cách vận hành quyền lực, kiểm tra và kiểm soát trong bộ máy chính trị phong kiến.

Giám sát – một yếu tố sống còn để duy trì sự ổn định của triều đại quân chủ. Dưới thời Nguyễn, cơ chế này không đơn thuần là việc "trị quan" mà còn là một hệ thống với thiết chế chặt chẽ, có quy mô, cấp bậc và nguyên tắc thực hành rõ ràng.

Cuốn sách của TS. Ngô Đức Lập hé mở:
Cấu trúc, chức năng của các cơ quan giám sát: Ngự sử đài, Đô sát viện, Giám sát ngự sử các đạo
Những quy định, luật lệ và nghi trượng triều đình quy định cho hoạt động giám sát
Mối quan hệ giữa giám sát – hành chính – pháp chế trong tổ chức quyền lực quân chủ
Những trường hợp tiêu biểu trong lịch sử cho thấy vai trò thực tiễn của giám sát trong chống tham nhũng, sai phạm và bảo vệ đạo lý trị quốc

Đặc biệt, sách còn chỉ ra:
Giới hạn của cơ chế giám sát trong một thiết chế phong kiến khép kín
Những thay đổi và giằng xé trong bối cảnh triều Nguyễn đối mặt với ngoại xâm, cải cách và khủng hoảng thể chế
Tư liệu gốc, trích lục chi tiết từ Đại Nam thực lục, Khâm định Đại Nam hội điển sự lệ và các sắc chỉ hoàng gia

Cuốn sách là nguồn tham khảo quý cho:
Sinh viên, giảng viên ngành sử học, luật học, hành chính công
Những ai quan tâm đến lịch sử nhà nước và tư tưởng chính trị Việt Nam thời phong kiến
Bạn đọc muốn tìm hiểu vì sao bộ máy phong kiến không chỉ dựa vào vua – quan mà còn cả những “con mắt” được giao quyền kiểm tra chính người cầm quyền

Trong bối cảnh hiện đại, khi việc xây dựng một nhà nước minh bạch và có trách nhiệm trở thành đòi hỏi thời đại, cuốn sách này như một tấm gương chiếu hậu soi vào quá khứ để hiểu về logic của quyền lực và kiểm soát quyền lực trong lịch sử Việt Nam.